Île-de-France - puzzle online
Île-de-France
Île-de-France ( [il də ˈfrɑ̃s], potocznie także région parisienne, „region paryski”) – region administracyjny w północnej Francji, w obrębie Basenu Paryskiego, obejmujący Paryż (stolicę kraju) i siedem okolicznych departamentów: Essonne, Hauts-de-Seine, Sekwana-Saint-Denis, Sekwana i Marna, Dolina Marny, Dolina Oise i Yvelines. Region zajmuje powierzchnię 12 012 km², a zamieszkany jest przez 12 271 794 osób (2023), co odpowiada 18% ludności kraju. Gęstość zaludnienia oscyluje na poziomie 1022 os./km². Île-de-France graniczy z regionami: Grand Est, Burgundia-Franche-Comté, Region Centralny-Dolina Loary, Normandia i Hauts-de-France.
Nagromadzenie w Île-de-France dużej liczby zabytków, ośrodków nauki, bibliotek, uniwersytetów, muzeów, wystaw czasowych, stwarza dogodne warunki do kształcenia się, a bogata oferta rozrywkowa (kina, teatry, kluby, kawiarnie, kabarety, sale sportowe) daje różnorodne okazje do odpoczynku, co przyciąga rzesze turystów z całego świata. Zjawisku temu sprzyja rozwinięta sieć szybkich pociągów TGV oraz portów lotniczych, a także kilka podmiejskich centrów rozrywki (m.in. podparyski Eurodisneyland oraz Park Asteriksa).
Nazwa Île-de-France (dosł. „wyspa Francji”) w odniesieniu do regionu otaczającego Paryż prawdopodobnie po raz pierwszy odnotowana została w 1387 roku. Jej pochodzenie nie jest jasne. Według jednej z teorii nazwa nawiązuje do faktu, że region otoczony był z wielu stron przez rzeki, w tym Sekwanę, Marnę i Oise. Inna teoria sugeruje, że nazwa powstała w wyniku zniekształcenia saskiej nazwy Liddle Franke, oznaczającej „małą Francję”. Prowincja Île-de-France funkcjonowała do czasu rewolucji francuskiej (1789), kiedy wprowadzono podział kraju na departamenty. Nazwę wskrzeszono w 1976 roku na potrzeby nowo utworzonego regionu administracyjnego. Jej wybór podyktowany był w dużej mierze niechęcią mieszkańców wobec proponowanej nazwy région parisienne („region paryski”), którą odbierano jako przejaw nadmiernej dominacji stolicy. W języku francuskim przymiotnik od nazwy Île-de-France to francilien(ne), który wymyślony został w latach 80. XX wieku; zaakceptowany przez Akademię Francuską w 1986 roku.