Metody pomiaru twardości można podzielić na trzy grupy:
pomiar poprzez zarysowanie – metoda Mohsa, metoda pilnikowa, sklerometr
pomiar poprzez wciskanie twardszego od badanego materiału wgłębnika – metody Rockwella, Brinnella, Vickersa, Shore’a
pomiar straty energii przy odbiciu się bijaka od badanej powierzchni – metoda Leeba, skleroskop
Twardość materiału mierzy się za pomocą przyrządów nazywanych twardościomierzami (mikrotwardościomierzami), skleroskopami lub durometrami. Budowane są przyrządy zarówno stacjonarne, jak i przenośne.
Twardość jest istotną charakterystyką materiałów konstrukcyjnych. Dla każdego typu materiałów utworzono odpowiednie metody klasyfikacji i pomiarów twardości. W zależności od rodzaju badanego materiału stosowane są różne metody pomiaru i skale pomiarowe. Wartości twardości uzyskane różnymi metodami na ogół nie są ze sobą porównywalne. Jedynie w obrębie tego samego materiału wyznaczane są doświadczalnie tablice i wzory porównawcze.
