Wzmacniacz operacyjny jest najbardziej rozpowszechnionym analogowym układem elektronicznym, realizowanym obecnie w postaci monolitycznych układów scalonych. Wielka uniwersalność, przy jednoczesnym wykorzystaniu istotnych właściwości układów scalonych, daje możliwość stosowania go w rozmaitych układach, urządzeniach i systemach elektronicznych, zapewniając masową produkcję, niską cenę i bardzo dobre parametry użytkowe.
Wzmacniacz operacyjny posiada dwa wejścia: odwracające (oznaczane symbolem '-', napięcie na tym wejściu
U
−
{\displaystyle U_{-}}
) i nieodwracające (oznaczane symbolem '+', napięcie na tym wejściu
U
+
{\displaystyle U_{+}}
), oraz jedno wyjście ( napięcie na wyjściu
U
O
{\displaystyle U_{O}}
); różnica napięć wejściowych nazywa się napięciem różnicowym (
U
d
=
U
+
−
U
−
{\displaystyle U_{d}=U_{+}-U_{-}}
).
Różnicowe wzmocnienie napięciowe jest to stosunek zmiany napięcia wyjściowego do zmiany różnicowego napięcia wejściowego:
A
u
=
Δ
U
O
Δ
(
U
+
−
U
−
)
=
Δ
U
O
Δ
U
d
{\displaystyle A_{u}={\frac {\Delta U_{O}}{\Delta (U_{+}-U_{-})}}={\frac {\Delta U_{O}}{\Delta U_{d}}}}
W idealnym wzmacniaczu operacyjnym jeżeli na obu wejściach jest napięcie równe 0, to na wyjściu też powinno być napięcie równe 0. Ale w rzeczywistych wzmacniaczach tak nie jest.
Wejściowym napięciem niezrównoważenia określa się napięcie między wejściami wzmacniacza, gdy na wyjściu panuje napięcie równe 0.
Napięcie wyjściowe wzmacniacza może zależeć też od sumy napięć na wejściach wzmacniacza. Współczynnik wzmocnienia sygnału współbieżnego określa wzór :
A
c
=
Δ
U
O
Δ
(
U
+
+
U
−
2
)
{\displaystyle A_{c}={\frac {\Delta U_{O}}{\Delta ({\frac {U_{+}+U_{-}}{2}})}}}
W uproszczeniu, gdy napięcia na obu wejściach są równe, wzmocnienie sygnału współbieżnego określa wzór :
A
c
=
Δ
U
O
Δ
U
i
{\displaystyle A_{c}={\frac {\Delta U_{O}}{\Delta U_{i}}}}
W miejsce wzmocnienia sygnału współbieżnego często podawany jest współczynnik tłumienia sygnału współbieżnego (ang.