Podstawowa temperatura ciała (PTC) – temperatura ciała kobiety, służąca rozpoznawaniu faz płodności i niepłodności. Używana w naturalnym planowaniu rodziny w metodach objawowo-termicznych i metodzie termicznej. Zwykle mierzy się ją specjalnym termometrem owulacyjnym
Zmiany PTC w cyklu miesiączkowym kobiety
Zmiany podstawowej temperatury ciała następują w rezultacie zmian stężenia progesteronu we krwi. W fazie przedowulacyjnej, kiedy poziom progesteronu jest niski, PTC utrzymuje się na niższym poziomie. Temperatura ciała reaguje bardzo szybko na zmiany hormonalne. Zwiększenie stężenia progesteronu we krwi koreluje ze wzrostem PTC. Wystąpienie niższych i wyższych temperatur nie odpowiada dokładnie fazom płodności cyklu miesiączkowego, przyjęto więc dla jasności interpretacji podział na tzw. fazę temperatur wyższych i fazę temperatur niższych. Cykl o dwufazowym przebiegu uznawany jest za owulacyjny, natomiast brak skoku temperatury może świadczyć o braku jajeczkowania w tym cyklu. Jeśli PTC utrzymuje się na poziomie wyższych temperatur przez dłużej niż 16 dni a wcześniej miało miejsce współżycie to można przypuszczać, że doszło do poczęcia dziecka.
Reguły mierzenia
Podstawową temperaturę ciała należy badać po śnie nocnym lub minimum trzech godzinach spoczynku, zaraz po przebudzeniu, przed wstaniem z łóżka.
