Muszkieter

Muszkieter (fr. mousquetaires) – żołnierz formacji piechoty, której podstawowe uzbrojenie stanowiły muszkiety.

Muszkieterzy jako formacja wojskowa występowali w XVI–XVII w. w niemal wszystkich armiach europejskich (również w niektórych azjatyckich). Na ich uzbrojenie składały się muszkiety (w późniejszym okresie również arkebuzy) oraz boczna broń biała (najczęściej rapiery). W czasie prowadzenia ognia, jako podporę dla ciężkiego muszkietu stosowali forkiet (lub rzadziej berdysz). Wyposażani byli w prochownice i/lub bandoliery. Bardzo niska szybkostrzelność ówczesnej broni palnej wymuszała na muszkieterach stosowanie taktyki kontrmarszu i prowadzenia ognia salwowego. Po oddaniu salwy pierwszy szereg przemieszczał się na koniec szyku w celu nabicia broni, dając jednocześnie miejsce do oddania kolejnej salwy drugiemu szeregowi. Rosła dzięki temu intensywność prowadzonego ognia. Ochronę muszkieterów w sytuacji bezpośredniego starcia z kawalerią stanowili pikinierzy uzbrojeni w długie piki. Z uwagi na konieczność posługiwania się skomplikowaną w obsłudze bronią muszkieterzy byli najczęściej formacją zawodową, przeważnie zaciężną. W Polsce od okresu panowania króla Władysława IV były to wojska obcego autoramentu, rekrutujące się z cudzoziemców.

Na przełomie XVII-XVIII w. wraz z unowocześnieniem broni palnej i wprowadzeniem karabinów z bagnetami, utrzymywanie osobnych formacji muszkieterów i pikinierów straciło rację bytu. Zastąpiła ich uniwersalna piechota liniowa szkolona zarówno w strzelectwie, jak i w walce wręcz.