Cykl koniunkturalny – zjawisko występowania w gospodarce (między państwami) wahań koniunktury w okresach kilkuletnich przy utrzymującej się długookresowej tendencji wzrostu gospodarczego. Najczęstsze mierniki wykorzystywane do badania koniunktury w gospodarce to: dynamika PKB, poziom zatrudnienia, zmiany ceny, wielkość eksportu i importu, wskaźniki rynku kapitałowego (indeksy giełdowe), nakłady inwestycyjne i zapasy przedsiębiorstw, dochody i wydatki ludności, obroty i zyski przedsiębiorstw.
Historia
Cykle koniunkturalne zaczęły się pojawiać najpierw w krajach o najbardziej rozwiniętym systemie kapitalistycznym. Z tego powodu to w Anglii cykle koniunkturalne pojawiły się wcześniej niż w USA. W USA wczesne okresy prosperity i depresji związane były głównie z sytuacją w rolnictwie. Istnieją również dowody na to, że znane nam cykle wystąpiły dopiero w okresie silnego i charakterystycznego wzrostu uprzemysłowienia, który nastąpił po wojnie domowej.
W dobie gospodarki światowej wahania koniunkturalne dotyczą wszystkich nieizolowanych gospodarek, jednak często nie odbijają się w równym stopniu na wszystkich dziedzinach gospodarki. Co więcej, nawet w trakcie głębokiej depresji (ogólnej recesji gospodarczej) może się zdarzyć, że pewna branża gospodarki w danym kraju prosperuje nadzwyczajnie dobrze.
Znaczący wkład w badaniu cyklów koniunkturalnych ma austriacka szkoła ekonomii, głównie dzięki Ludwigowi von Misesowi (zob. austriacka teoria cyklu koniunkturalnego).
