Een klavier of toetsenbord, ook manuaal genoemd, is een constructie bestaande uit een of meer rijen toetsen waarmee toetseninstrumenten, zoals een piano, orgel, harmonium, klavecimbel, celesta, klavieraccordeon, beiaard of synthesizer, bespeeld worden. De overbrenging van de beweging van de toetsen aar de toonvoortbrengende elementen kan mechanisch, pneumatisch, elektrisch of elektronisch plaatsvinden.
Naar het voorbeeld van het Franse clavier worden in Vlaanderen soms ook toetsenborden van schrijfmachines en computers en toetsenblokken van telefoons en rekenmachientjes klavier genoemd. In Nederland denkt men bij een klavier steeds aan een muziekinstrument. In dit artikel bespreken we de Nederlandse betekenis.
Klavier van muziekinstrument
Een klavier bestaat meestal uit witte en zwarte toetsen. Bij orgels en klavecimbels zijn de kleuren vaak omgekeerd, wat voor de bespeling geen verschil maakt.
Bij een beiaard bestaat het klavier uit korte en lange stokken, die ook wel wit en zwart worden genoemd, hoewel ze dat niet zijn. De indeling van deze toetsen is gelijk aan die van een piano, zodat een pianist direct zal begrijpen waar de toetsen voor dienen, maar de wijze van bespeling (met de vuisten) is anders.
Een manuaal is het onderdeel van een toetsinstrument dat met de handen wordt bespeeld, dit in tegenstelling tot het pedaal dat door de voeten wordt bediend.
