Οι αρχαίοι ρωμαϊκοί ναοί ήταν από τα πιο σημαντικά κτίρια του ρωμαϊκού πολιτισμού και μερικά από τα πλουσιότερα κτίρια στη ρωμαϊκή αρχιτεκτονική, αν και μόνο λίγοι σώζονται σε οποιαδήποτε πλήρη κατάσταση. Σήμερα παραμένουν «το πιο εμφανές σύμβολο της ρωμαϊκής αρχιτεκτονικής». Η κατασκευή και η συντήρησή τους ήταν ένα σημαντικό μέρος της αρχαίας ρωμαϊκής θρησκείας, και όλες οι πόλεις οποιασδήποτε σημασίας είχαν τουλάχιστον έναν κύριο ναό, καθώς και μικρότερα ιερά. Στο κυρίως δωμάτιο ( σηκός ) στεγαζόταν η λατρευτική εικόνα της θεότητας στην οποία ήταν αφιερωμένος ο ναός, και συχνά ένα τραπέζι για συμπληρωματικές προσφορές ή σπονδές και ένα μικρό βωμό για θυμίαμα. Πίσω από το σηκό υπήρχε ένα δωμάτιο ή δωμάτια που χρησιμοποιούσαν οι υπάλληλοι του ναού για την αποθήκευση εξοπλισμού και προσφορών. Ο απλός πιστός σπάνια έμπαινε στο σηκό και οι περισσότερες δημόσιες τελετές γίνονταν έξω από το σημείο όπου βρισκόταν το θυσιαστήριο, στη στοά, με πλήθος συγκεντρωμένο στον περίβολο του ναού. Το πιο συνηθισμένο αρχιτεκτονικό σχέδιο είχε έναν ορθογώνιο ναό υπερυψωμένο σε ψηλό βάθρο, με σαφή πρόσοψη με στοά στην κορυφή των σκαλοπατιών και τριγωνικό αέτωμα πάνω από κίονες. Οι πλευρές και το πίσω μέρος του κτιρίου είχαν πολύ λιγότερη αρχιτεκτονική έμφαση και συνήθως δεν είχαν εισόδους. Υπήρχαν επίσης κυκλικά σχέδια, γενικά με κίονες γύρω-γύρω, και εκτός Ιταλίας υπήρξαν πολλοί συμβιβασμοί με παραδοσιακά τοπικά στυλ. Η ρωμαϊκή μορφή ναού αναπτύχθηκε αρχικά από τους ναούς των Ετρούσκων, οι οποίοι επηρεάστηκαν από τους Έλληνες, με επακόλουθη έντονη άμεση επιρροή από την Ελλάδα.
Οι δημόσιες θρησκευτικές τελετές της επίσημης ρωμαϊκής θρησκείας γίνονταν σε εξωτερικούς χώρους και όχι μέσα στο κτίριο του ναού. Ορισμένες τελετές ήταν πομπές που ξεκινούσαν, επισκέπτονταν ή κατέληγαν σε ναό ή ιερό, όπου μπορεί να αποθηκευόταν και να έβγαινε προς χρήση ένα τελετουργικό αντικείμενο, ή όπου κατατίθετο μια προσφορά. Οι θυσίες, κυρίως ζώων, γίνονταν σε υπαίθριο βωμό εντός του ναού- συχνά σε μια από τις στενές προεκτάσεις του βάθρου στο πλάι των σκαλοπατιών. Ιδιαίτερα υπό την αυτοκρατορία, εξωτικές ξένες λατρείες απέκτησαν οπαδούς στη Ρώμη και αποτέλεσαν τις τοπικές θρησκείες σε μεγάλα τμήματα της διευρυμένης αυτοκρατορίας. Αυτοί συχνά είχαν πολύ διαφορετικές πρακτικές, κάποιοι προτιμούσαν υπόγειους χώρους λατρείας, ενώ άλλοι, όπως οι πρώτοι χριστιανοί, λάτρευαν σε σπίτια. Μερικά λείψανα πολλών ρωμαϊκών ναών σώζονται ακόμη, κυρίως στην ίδια τη Ρώμη, αλλά τα σχετικά λίγα σχεδόν ολοκληρωμένα παραδείγματα μετατράπηκαν σχεδόν όλα σε χριστιανικές εκκλησίες (και μερικές φορές στη συνέχεια σε τζαμιά), συνήθως αρκετό καιρό μετά τον αρχικό θρίαμβο του χριστιανισμού υπό τον Κωνσταντίνο. Η παρακμή της ρωμαϊκής θρησκείας ήταν σχετικά αργή και οι ίδιοι οι ναοί δεν ιδιοποιήθηκαν από την κυβέρνηση μέχρι το 415, με διάταγμα του αυτοκράτορα Ονώριου. Η εκκλησία Κοσμάς και Δαμιανός, στη Ρωμαϊκή Αγορά, που αρχικά ήταν ο ναός του Ρωμύλου, αφιερώθηκε ως εκκλησία μόλις το 527. Το πιο γνωστό είναι το Πάνθεον της Ρώμης, το οποίο, ωστόσο, είναι εξαιρετικά άτυπο, καθώς πρόκειται για έναν πολύ μεγάλο κυκλικό ναό με υπέροχη τσιμεντένια στέγη, πίσω από μια συμβατική πρόσοψη με στοά.
