Ραπουνζέλ (Γερμανικά: Rapunzel) είναι ένα γερμανικό παραμύθι ευρύτερα γνωστό από την συλλογή παραμυθιών των αδελφών Γκριμ και πρωτοεκδόθηκε το 1812 ως μέρος του βιβλίου τους. Η ιστορία των αδελφών Γκριμ είναι προσαρμογή του παραμυθιού Rapunzel του Φρίντριχ Σουλτς, που δημοσιεύτηκε το 1790. Η έκδοση του Σουλτς βασίζεται στο Persinette της Σαρλότ-Ροζ ντε Κομόν ντε λα Φορς που αρχικά εκδόθηκε το 1698, που με τη σειρά του ήταν επηρεασμένο από μια πιο παλιά ιταλική ιστορία, Petrosinella του Τζιαμπατίστα Μπαζίλε, που δημοσιεύτηκε το 1634. Η πλοκή του χρησιμοποιήθηκε και έγινε αντικείμενο παρωδίας σε διάφορα μέσα και η πιο γνωστή του φράση είναι ("Ραπουνζέλ, Ραπουνζέλ, ρίξε κάτω τα μαλλιά σου") είναι ιδιωτισμός της ποπ κουλτούρας. Στο πρώτο μέρος της έκδοσης του 1812, κατηγοριοποιείται ότι προέρχεται από το βιβλίο του Φρίντριχ Σουλτς Kleine Romane που εκδόθηκε το 1790.
Στο σύστημα κατάταξης παραμυθιών Άαερνε-Τόμσον βρίσκεται στη γραμμή 310, "Η Κόρη στον Πύργο".Ο Άντριου Λανγκ το συμπεριέλαβε στο The Red Fairy Book. Άλλες εκδοχές στις οποίες εμφανίζεται η ιστορία είναι The Book of Witches της Ραθ Μάνινγκ-Σάντερς και στο βραβευμένο εικονογραφημένο βιβλίο του Πολ Ζελίσνκι, Rapunzel και στην ταινία της Disney Μαλλιά Κουβάρια.
Η ιστορία της Ραπουνζέλ έχει εντυπωσιακές ομοιότητες με μια περσική ιστορία του ενδέκατου αιώνα, Ρουντάμπα, που συμπεριλήφθηκε στο επικό ποίημα Σαχναμέ του Φερντοσί. Η Ρουντάμπα προσφέρεται να ρίξει κάτω τα μαλλιά της από τον πύργο, για να μπορέσει να ανέβει ο εραστής της Ζαλ. Κάποια στοιχεία του παραμυθιού μπορεί να έχουν βασισθεί στην ιστορία της Αγίας Βαρβάρας, που λεγόταν ότι ήταν κλειδωμένη σε έναν πύργο από τον πατέρα της.
