Γενικά ως μίγμα (ή μείγμα) ή και μηχανικό μίγμα, χαρακτηρίζεται ένα προϊόν ή ένα υλικό που αποτελείται από διάφορες χημικές ουσίες που όμως δεν συνδυάζονται (συνδέονται) μεταξύ τους με χημική διαδικασία.
Τα περισσότερα υλικά γύρω μας είναι ή χημικές ενώσεις ή μίγματα. Και ενώ οι χημικές ενώσεις περιέχουν σωματίδια χημικών στοιχείων που συνδέονται με ισχυρές μεταξύ τους ελκτικές δυνάμεις, αντίθετα τα μίγματα περιέχουν ανακατεμένα στοιχεία ή ενώσεις, σε χαλαρή όμως σύνδεση μεταξύ τους.
Τα συστατικά του μίγματος διαχωρίζονται σχετικά εύκολα με μηχανικά μέσα, σημαντικότεροι μεθόδοι των οποίων είναι: η απόσταξη, η διήθηση, η ηλεκτροφόρηση, η εξάνθηση κ.ά. σε αντίθεση με τις χημικές ενώσεις, που τα αρχικά συστατικά τους διαχωρίζονται μόνο με χημικά μέσα.
Για παράδειγμα μηχανικό μίγμα είναι η μαύρη πυρίτιδα (κοινώς: μπαρούτι) που αποτελείται από άνθρακα, θείο και νίτρο (νιτρικό άλας). Το ότι είναι μηχανικό μίγμα αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι με έκπλυση με διθειάνθρακα αφαιρείται εξ αυτής το θείο, και στη συνέχεια δια εξατμίσεως απομονώνεται από τον διθειάνθρακα. Στη συνέχεια, με παρόμοιο τρόπο (με νερό) απομονώνεται το νίτρο και παραμένει το τρίτο συστατικό, ο άνθρακας.
Επίσης σε ανάμειξη θείου και σιδήρου, με μαγνήτη μπορεί να αφαιρεθεί ο σίδηρος. Αν όμως το μίγμα θείου - σιδήρου θερμανθεί, τότε σχηματίζεται ο θειούχος σίδηρος, που όμως αποτελεί χημική ένωση, όπου πλέον είναι αδύνατον με μηχανικά μέσα να ληφθούν τα αρχικά συστατικά.
