Το βερνίκι είναι μια διαφανής, σκληρή, προστατευτική τελική στρώση ή μεμβράνη που χρησιμοποιείται κυρίως στην επεξεργασία του ξύλου, αλλά επίσης και σε άλλα υλικά. Το βερνίκι είναι παραδοσιακά ένας συνδυασμός ξηραντικού ελαίου, μιας ρητίνης και ενός αραιωτικού ή διαλύτη. Τα τελικά βερνίκια είναι συνήθως γυαλιστερά, αλλά μπορούν να σχεδιαστούν για να παραγάγουν ελαφρώς γυαλιστερές ή ημιγυαλιστερές αποχρώσεις με την προσθήκη "λειαντικών" παραγόντων. Το βερνίκι έχει λίγο ή καθόλου χρώμα, είναι διαφανές και δεν του έχει προστεθεί χρωστική, αντίθετα με τις βαφές, που περιέχουν χρωστική και κυμαίνονται γενικά από αδιαφανείς έως ημιδιαφανείς. Τα βερνίκια εφαρμόζονται επίσης σε ξύλα ως τελικό βήμα για την επίτευξη μιας μεμβράνης γυαλάδας και προστασίας. Μερικά προϊόντα εμπορεύονται ως συνδυασμένη χρώση και βερνίκι.
Μετά την εφαρμογή, οι ουσίες που σχηματίζουν τη μεμβράνη στα βερνίκια είτε σκληραίνουν αμέσως, μόλις ο διαλύτης έχει πλήρως εξατμιστεί, ή σκληραίνουν μετά την εξάτμιση του διαλύτη μέσα από κάποια διεργασία σκλήρυνσης, κυρίως χημική αντίδραση μεταξύ ελαίων και οξυγόνου από τον αέρα (αυτοοξείδωση) και χημικών αντιδράσεων μεταξύ συστατικών του βερνικιού. Τα βερνίκια ρητίνης "ξηραίνονται" με εξάτμιση του διαλύτη και σκληραίνουν σχεδόν αμέσως μετά τη ξήρανση. Τα ακρυλικά και υδατοδιαλυτά βερνίκια "ξηραίνονται" με εξάτμιση του νερού, αλλά υφίστανται μια παρατεταμένη περίοδο σκλήρυνσης. Βερνίκια από έλαια, πολυουρεθάνη και εποξικά παραμένουν υγρά ακόμα και μετά την εξάτμιση του διαλύτη, αλλά αρχίζουν γρήγορα να σκληραίνουν περνώντας διαδοχικά στάδια, από υγρά ή παχύρρευστα, σε κολλώδη, σε ξηρά κομμιώδη, σε "στεγνά στην αφή", σε σκληρά. Περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως θερμότητα και υγρασία παίζουν έναν πολύ βασικό ρόλο στους χρόνους ξήρανσης και σκλήρυνσης των βερνικιών. Στα κλασικά βερνίκια ο ρυθμός σκλήρυνσης εξαρτάται από τον τύπο του χρησιμοποιούμενου ελαίου και, σε κάποια έκταση, από το ποσοστό του ελαίου στη ρητίνη. Οι χρόνοι ξήρανσης και σκλήρυνσης όλων των βερνικιών μπορούν να επιταχυνθούν με έκθεση σε μια πηγή ενέργειας όπως το ηλιακό φως, η υπεριώδης ακτινοβολία ή η θερμότητα.
