Το Αββαείο ή Αβαείο (Abbey στην αγγλική, Abbaye στη γαλλική) είναι ένα αντρικό ή γυναικείο χριστιανικό μοναστήρι της εκκλησίας της Δύσης. Αρχικά σήμαινε την κατοικία του Ηγουμένου, δηλαδή του αββά, ή της αββάισ(σ)ας για τα γυναικεία αββαεία, αργότερα όμως επεκράτησε να ονομάζεται έτσι ολόκληρο το μοναστικό συγκρότημα. Η ονομασία διαδόθηκε ευρέως στο δυτικό μοναχισμό από τους Βενεδικτίνους και, στη συνέχεια, από τα μοναστικά τάγματα που προήλθαν από αυτούς.
Ορθογραφία
Η λέξη, ως προερχόμενη από την αντίστοιχη αγγλική ή γαλλική (abbay-e), κανονικά πρέπει να γραφεί με δύο β. Όμως, η απλοποίηση της νέας ελληνικής γλώσσας, αναφορικά με τα διπλά σύμφωνα που προέρχονται από τις ξένες γλώσσες και που δεν προφέρονται, έχει οδηγήσει επίσης στη γραφή με ένα (1) β, που δεν θεωρείται λανθασμένη.
Εξέλιξη
Η εξέλιξη των ιερών μονών στη Δύση επηρεάστηκε από την επίδραση του φεουδαρχικού συστήματος. Έτσι, τα αββαεία εξελίχθησαν εντός των πλαισίων της πολιτικοοικονομικής φεουδαρχικής οργάνωσης, με αποτέλεσμα να αποκτήσουν γρήγορα μεγάλες περιουσίες, χάνοντας έτσι τον παλαιό ασκητικό τους χαρακτήρα. Τα σημαντικότερα αββαεία κατέστησαν ισχυροί αυτόνομοι οργανισμοί με κανονισμούς, ιεραρχία, διοίκηση, προσωπικό μέχρι και φρουρά. Οι δε ηγούμενοι αυτών, οι αββάδες, διαχειριζόμενοι μέγιστα εισοδήματα αναδείχθηκαν σε μεγάλες προσωπικότητες που, στην εποχή της ακμής των αββαείων, άσκησαν όχι μόνο οικονομική αλλά και πολιτική επιρροή σε μεγάλη έκταση. Αυτή τους η αυτονομία, ωστόσο, υπέστη ριζικές μεταβολές μετά τη μεταρρύθμιση του Κλυνύ, το οποίο συγκέντρωσε υπό μία διεύθυνση -εκείνη του δικού του αββά- όλες τις εξαρτώμενες μονές.
