Stalaktyt, sopleniec, nawis – grawitacyjny naciek jaskiniowy mający zazwyczaj kształt wydłużonego, odwróconego stożka (sopla), narastającego od stropu jaskini krasowej ku jej spągowi.
Inicjalną formą stalaktytu są tak zwane rurki naciekowe (makarony). Ze zwisających ze skały kropli wytrąca się osad węglanu wapnia, który wraz z upływem czasu nabiera kształtu cienkich rurek. Sącząca się wewnątrz wąskim kanalikiem woda powoduje wzdłużne narastanie nacieku. Jeśli dojdzie do zatkania kanalika, woda znajduje sobie nowe ujście i spływając po powierzchni stalaktytu, buduje jego nowe warstwy.
Stalaktyt kulisty (sferolityczny) tworzy się, gdy spływ wody po powierzchni nacieku jest na tyle wolny, że zdąży ona całkowicie odparować przed dotarciem do jego czubka.
Stalaktyt lodowy powstaje w wyniku zamarzania wody kapiącej ze stropu (zobacz: jaskinia lodowa). Stalaktyt lawowy powstaje w jaskiniach lawowych w wyniku zastygania lawy.
Stalaktytowi często odpowiada stalagmit w dnie jaskini, efektem ich połączenia jest kolumna naciekowa – stalagnat.
Copyright 2023 puzzlefactory.pl Wszelkie prawa zastrzeżone.