De functies van nationale symbolen in de historische en evolutionaire benadering kunnen verschillen, afhankelijk van de ontwikkelingsfase van een bepaald land. In de vroege stadia van de vorming van naties brengen bepaalde symbolen de nationale organisaties en individuen samen die nationale bewegingen co-creëren en consolideren ze hun betrokkenheid bij deze bewegingen. Na de vorming van een staat worden nationale symbolen gebruikt om het beeld van een bepaald land op te bouwen in externe politieke en economische betrekkingen, terwijl het binnen een bepaalde staat de legitimiteit van het bestaan en programma's van nationale bewegingen omvat. Na het bereiken van deze doelen kunnen nationale symbolen (in tijden van vrede) de functies van handelsmerken op zich nemen, het imago van de natie op economisch niveau en in internationale betrekkingen stabiliseren; de loyaliteit van burgers jegens centrale centra in tijden van oorlog en interne onlusten handhaven.
Naast de functie van het vormen en behouden van nationale identiteit, die wordt vervuld door nationale symbolen, kan men ook de functie onderscheiden om een bepaalde gemeenschap van een andere te onderscheiden, op basis van culturele codes die door leden van individuele gemeenschappen worden gedeeld, en de functie van bemiddeling tussen de empirische realiteit van de staat en de conceptueel-imaginaire realiteit van de natie. De eerste van deze functies, die de ene gemeenschap van de andere onderscheidt op basis van gedeelde code die wordt gebruikt om de betekenis van symbolen te lezen, is typerend voor de hele symbolische sfeer, bijv. Religieuze symbolen vervullen een vergelijkbare functie. In het geval van nationale symbolen zijn belangrijke elementen hier meestal verwijzingen naar gebeurtenissen uit de geschiedenis van een bepaalde natie, naar het collectieve historische geheugen dat door haar leden wordt gedeeld en verkort in de vorm van een symbool, welk geheugen de conventionele band is tussen de leden van de natie die het verdeelt.
