De Smurfen (Frans: Les Schtroumpfs) zijn stripfiguren bedacht door Peyo en mee vormgegeven door Yvan Delporte. Ze zien eruit als een soort kleine blauwe dwergen.
De Smurfen werden oorspronkelijk ontworpen als nevenpersonages in een andere stripreeks van Peyo, Johan en Pirrewiet. In 1959 kregen ze hun eigen stripreeks, waarna ze steeds beroemder werden. Later dienden de Smurfen als inspiratie voor een tekenfilmreeks en twee liveactionfilms. Rondom de Smurfen is een franchise opgebouwd, met muziek en merchandising.
In 1952 begon Peyo (Pierre Culliford) zijn medewerking aan het stripblad Robbedoes met een vervolgstrip rond de schildknaap Johan (De nederlaag van Basenau), later aangevuld met de ondeugende dwerg Pirrewiet. In het negende verhaal van de reeks van Johan en Pirrewiet, De fluit met zes smurfen (in 1958 verschenen in Robbedoes), trad een volkje van kleine wezentjes op die Smurfen worden genoemd. Naar analogie met de zeven dwergen uit Disneys klassieker Sneeuwwitje (Happy, Sneezy enz.) creëerde Peyo voor elke Smurf een persoonlijkheid met één sterk aanwezig kenmerk, waarnaar ze dan ook genoemd werden. Doordat per Smurf slechts één 'gimmick' werd gebruikt en op deze wijze differentiatie ontstond en herkenbaarheid optrad, sloeg de simpele karakterisering aan bij het jeugdige publiek.