Een haciënda (Spaans: hacienda, Portugees: fazenda) is een groot landgoed in Latijns-Amerika en de Filipijnen. Lokaal wordt ook wel gesproken van estancias of fincas. Haciënda's houden zich voornamelijk bezig met veeteelt, maar op plaatsen waar dat rendabel is ook met land-, mijn- en bosbouw.
De haciënda's ontstonden na de Spaanse verovering. De Spaanse kroon schonk de conquistadores stukken land, waarover zij encomienda hadden; ze kregen het recht de indiaanse bevolking voor zich te laten werken. Later zijn ook veel mestiezen haciënda-arbeiders geworden, maar de eigenaars bleven vrijwel altijd Spanjaarden of creolen.
In de pre-industriële periode bestond er vaak een band van afhankelijkheid tussen de eigenaar van de haciënda, de hacendado of Don en de landarbeiders, de peones. Dit systeem werd peonage genoemd en is vergelijkbaar met horigheid. Hoewel in sommige delen van Latijns-Amerika nog altijd veel grootgrondbezit bestaat, is de verhouding tussen de eigenaar en de arbeiders er tegenwoordig meestal een van werkgever-werknemer die vergelijkbaar is met niet-agrarische sectoren.
In delen van Latijns-Amerika is het haciënda-systeem in zekere zin nog steeds intact.
