Το ράγκμπι ή ράγκμπι φούτμπολ (αγγλικά: rugby football) αποτελεί μία μορφή ποδοσφαίρου που αναπτύχθηκε στο δημόσιο σχολείο του Ράγκμπι στο Γουόρικσιρ, ως μία από τις πολλές παραλλαγές του ποδοσφαίρου που παίχτηκαν σε δημόσια σχολεία της Αγγλίας τον 19ο αιώνα. Τα δύο κυριότερα είδη στα οποία διακρίνεται είναι το ράγκμπι γιούνιον και το ράγκμπι λιγκ. Αν και στο ράγκμπι λιγκ χρησιμοποιήθηκαν αρχικά κανόνες του ράγκμπι γιούνιον, σήμερα αποτελούν δύο εντελώς ξεχωριστά αθλήματα.
Ιστορικές πληροφορίες
Το Ράγκμπι αποτελεί μετεξέλιξη της μορφής ποδοσφαίρου που παιζόταν στις αρχές του ΙΘ΄ αιώνα στο φημισμένο ιδιωτικό σχολείο (public school) που υπάρχει ακόμη και σήμερα στην ομώνυμη πόλη της Αγγλίας. Το σχολείο του Ράγκμπι, όπως και άλλα φημισμένα σχολεία της ίδιας κατηγορίας (λ.χ. Ίτον, Γουίντσεστερ) είχε τους δικούς του ιδιαίτερους κανόνες που δεν ήταν γραπτοί, αλλά είχαν καθιερωθεί στην πράξη από τους μαθητές. Ιδιαιτερότητα του ποδοσφαίρου του Ράγκμπι ήταν ότι ο παίκτης μπορούσε να πιάσει την μπάλα με τα χέρια και να τρέξει, κρατώντας την, προς το αντίπαλο τέρμα. Το πιάσιμο της μπάλας με τα χέρια δεν ήταν, τότε, ιδιαίτερα ασυνήθιστο, αλλά οι άγραφοι κανόνες που τηρούνταν στα άλλα σχολεία όριζαν ότι, αν έπιανε τη μπάλα με τα χέρια, ο παίκτης μπορούσε μόνον να σουτάρει (στήνοντας τη μπάλα ή αφήνοντάς την να πέσει στο έδαφος και κλοτσώντας την καθώς αναπηδούσε) και όχι να προχωρήσει προς το αντίπαλο τέρμα. Στα τέλη του ΙΘ΄ αιώνα διαδόθηκε η πληροφορία ότι ο πρώτος που, παίζοντας ποδόσφαιρο στο σχολείο του Ράγκμπι, παραβίασε τους παραδοσιακούς κανόνες τρέχοντας με την μπάλα προς το τέρμα (κάτι που, υποτίθεται, οδήγησε στη γέννηση μιας νέας μορφής ποδοσφαίρου) ήταν ο τότε μαθητής του σχολείου Γουίλιαμ Γουέμπ Έλις. Αυτό υποτίθεται ότι έγινε το 1823, γι’ αυτό και το 1923 γιορτάστηκε η «εκατονταετηρίδα» του αθλήματος.
