Okręt liniowy – nazwa historycznej najsilniejszej klasy okrętów artyleryjskich, wywodząca się od ich taktyki walki w szyku liniowym, w składzie floty liniowej.
Pierwsze okręty liniowe pojawiły się w II połowie XVII wieku, kiedy to stosowanie nowego szyku okrętów i wzrost siły ognia artylerii okrętowej spowodował, że możliwe stało się całkowite niszczenie okrętów przeciwnika za pomocą samej artylerii. Podstawowym sposobem walki morskiej przestał być abordaż, a w jego miejsce wprowadzono najodpowiedniejszy dla walki artyleryjskiej szyk, w którym okręty płynęły jeden za drugim w linii i prowadziły ogień do linii okrętów przeciwnika z dział, których większość umieszczona była na burtach (bateria burtowa). Taktykę tę nazwano właśnie walką w szyku liniowym. Najsilniejsze okręty, zdolne do walki w linii, nazywano "okrętami linii" (ang. ship of the line), skąd powstała nazwa " okręt liniowy" lub "liniowiec". Były to drewniane okręty żaglowe o wyporności do 2500 ton. Okręty te miały początkowo jeden, później dwa, a w końcu trzy zakryte pokłady działowe (poziomy rozmieszczenia armat), ciągnące się na całej długości okrętu, oraz do dwóch dalszych odkrytych pokładów działowych. Ich uzbrojenie składało się z 50-120 dział, a załoga liczyła 500-900 marynarzy.
W 1852 pojawiły się okręty liniowe napędzane maszynami parowymi i śrubami, w dalszym ciągu drewniane i z pomocniczym napędem żaglowym.
