Nazwisko należy do grupy nazwisk odmiejscowych, powstało poprzez dodanie formantu -ski do nazw miejscowych Kowale, Kowalskie.
Nazwisko Kowalski nosiło kilkanaście rodów szlacheckich. Byli to Kowalscy herbu: Abdank, Czewoja, Gozdawa, Jasieńczyk, Korab, Murdelio, Ostoja, Ślepowron, Stawicz, Szachman, Wieruszowa. Jedna rodzina pieczętowała się herbem własnym - Kowalski.
W poszczególnych województwach nazwisko Kowalski nosiła następująca liczba osób[potrzebny przypis]:
województwo mazowieckie – 26270 (najpopularniejsze)
województwo śląskie – 11811
województwo kujawsko-pomorskie – 12076
województwo łódzkie – 15005
województwo dolnośląskie – 9429
województwo warmińsko-mazurskie – 6480
województwo zachodniopomorskie – 6345
województwo lubuskie – 2904
Kowalski, kierowca – główny bohater filmu Znikający punkt, grany przez Barry'ego Newmana,
Anatol Kowalski – grany przez Tadeusza Fijewskiego, tytułowy bohater trzech filmów fabularnych: Kapelusz pana Anatola, Pan Anatol szuka miliona i Inspekcja pana Anatola, w reżyserii Jana Rybkowskiego,
pingwin Kowalski – jeden z pingwinów w filmie Madagaskar i w serialu Pingwiny z Madagaskaru,
Jacob Kowalski – grany przez Dana Foglera w filmie Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć,
Jean Kovalski – grany przez Jana Kiepurę we francuskim filmie z 1948 roku "Valse brillante",
Leon Kowalski – replikant z filmu Łowca androidów, grany przez Briona Jamesa,
Matt Kowalsky – grany przez Georga Clooneya w filmie Grawitacja,
Roch Kowalski – bohater Potopu, powieści Henryka Sienkiewicza, oraz nakręconego na jej podstawie filmu w reżyserii Jerzego Hoffmana,
Stanley Kowalski – bohater filmu Tramwaj zwany pożądaniem, grany przez Marlona Brando,
Toni Kowalski – wiedeński taksówkarz, grany przez Jana Kiepurę z austriackiego filmu „W blasku słońca ” (Im Sonnenschein) z 1936 roku w reżyserii Carmine Gallone,
Walt Kowalski – główny bohater filmu Gran Torino, grany przez Clinta Eastwooda.
